PLATAFORMA EÓLICA MARIÑA

As enerxías renovables en Galicia

Galicia ten un alto potencial de recursos eólicos mariños que considera de gran importancia aproveitar para cumprir cos seus obxectivos enerxéticos e ambientais, así como contribuír ás directrices estatais e europeas de descarbonización.

Galicia é a Comunidade Autónoma, xunto con Canarias, con maior potencial eólico mariño do Estado. Ademais, conta cun sector industrial con capacidade de readaptación a sectores emerxentes e, en especial, ás tecnoloxías eólicas.

Nos últimos anos, empresas galegas consolidáronse como provedoras de equipos e servizos no sector renovable mariño e teñen potencial para ser competitivas no devandito mercado.

É por iso que se considera fundamental o desenvolvemento da eólica mariña nas políticas industriais e de emprego, xa que a execución de proxectos na nosa comunidade contribuirá ao desenvolvemento industrial tal e como xa ocorreu coa implantación en Galicia das tecnoloxías renovables en terra.

Ao mesmo tempo, é importante indicar que Galicia considera prioritario o sector pesqueiro polo que calquera proposta de desenvolvemento de proxectos deberá tratar de compatibilizar o aproveitamento de ambos os recursos, así como a coexistencia de usos no medio mariño, tal e como se incide na planificación da Ordenación do Espazo Marítimo.

Entre novembro de 2012 e setembro de 2015, a Xunta de Galicia, a través do Instituto Enerxético de Galicia (Inega), desenvolveu o proxecto europeo EnergyMare (Programa Espazo Atlántico 2007-2013), do cal Inega foi líder.

O obxectivo foi analizar cal era a situación das enerxías mariñas: eólica mariña, undimotirz, mareomotriz, etc. e cales eran as posibilidades de aproveitamento dos recursos enerxéticos existentes na costa atlántica europea.

EnergyMare abordou a maioría dos retos aos que se enfrontan axentes, centros de investigación e empresas no ámbito das enerxías renovables mariñas: identificación das mellores solucións para avaliar o recurso, identificación de áreas potenciais para a xeración eléctrica, identificación das mellores tecnoloxías de produción enerxética renovable mariña, análise económica e normativa asociado ao seu desenvolvemento.

En concreto, en Galicia o proxecto permitiu:

  • Caracterizar en detalle o potencial enerxético das enerxías mariñas no litoral galego.
  • Coñecer o grao de madurez das tecnoloxías que aproveitan as enerxías do mar en Galicia.
  • Avaliar que tecnoloxías se adaptan mellor ás características da costa galega.
  • Analizar e coñecer a normativa vixente neste campo para superar posibles barreiras e favorecer a implantación destas tecnoloxías.
  • Establecer un marco de cooperación internacional que permita a adaptación de sectores estratéxicos como o naval e o enerxético ao aproveitamento dos recursos enerxéticos mariños.

Por iso, estudouse toda a costa galega en función dos parámetros que condicionan a idoneidade de posibles localizacións para o desenvolvemento de proxectos renovables mariños. O estudo analizou o perímetro costeiro mediante ferramentas de análise xeoespacial e ponderáronse os distintos factores que puidesen afectar á idoneidade das zonas.

Os condicionantes estudados agrupáronse, nunha primeira fase, en técnicos e ambientais, tal e como se mostra a continuación.

División do mar territorial español no litoral galego en celas de 2 km x 2 km (tamaño de referencia), como paso previo á ponderación dos seguintes condicionantes:

  • Potencial enerxético:
    • Medición
    • Modelización
  • Afeccións ambientais e socioeconómicas:
    • Biodiversidade e áreas protexidas.
    • Recursos e actividades pesqueiras.
    • Afección morfodinámica a praias.
    • Patrimonio cultural.
    • Seguridade ambiental.
    • Afección á paisaxe.
    • Posibilidades de fondeo de estruturas.
    • Resposta de posibles colectivos afectados.
    • Tráfico marítimo.
    • Concesións de dominio público marítimo-terrestre.
  • Deseño técnico dá zona:
    • Batimetría
    • Distancia á costa.

A caracterización da costa noroeste da Península Ibérica, e a posterior análise dos resultados obtidos, dividiuse nas dúas grandes fases que se resumen a continuación:

PRIMEIRA FASE

  • División do mar territorial no litoral galego en celas de 2 km x 2 km.
  • Avaliación do recurso enerxético en cada cela.
  • Avaliación da afección de cada cela a elementos ambientais (LIC, ZEPA, zonas de baño, etc.).
  • Exclusión das celas afectadas por calquera elemento protexido e/ou por praias.
  • Definición das posibilidades de evacuación da futura electricidade xerada.
  • Ponderación conxunta de todos os parámetros introducidos ata este punto na caracterización costeira.

SEGUNDA FASE

  • Inclusión de novos condicionantes que afectarían a área experimental:
    • Presenza de caladoiros.

No momento deste estudo non estaba en marcha a Ordenación do Espazo Marítimo nin a definición dos plans correspondentes a cada Demarcación, polo que, a posteriori, tívose en conta esa información, así como os datos incluídos no Sistema de Información sobre o Medio Mariño (InfoMAR), ferramenta xeoespacial deseñada por CEDEX (Centro de Estudos e Experimentación de Obras Públicas) para o Ministerio para a Transición Enerxética e o Reto Demográfico.