As enerxías renovables en Galicia
Galicia ten un alto potencial de recursos eólicos mariños que considera de gran importancia aproveitar para cumprir cos seus obxectivos enerxéticos e ambientais, así como contribuír ás directrices estatais e europeas de descarbonización.
Galicia é a Comunidade Autónoma, xunto con Canarias, con maior potencial eólico mariño do Estado. Ademais, conta cun sector industrial con capacidade de readaptación a sectores emerxentes e, en especial, ás tecnoloxías eólicas.
Nos últimos anos, empresas galegas consolidáronse como provedoras de equipos e servizos no sector renovable mariño e teñen potencial para ser competitivas no devandito mercado.
É por iso que se considera fundamental o desenvolvemento da eólica mariña nas políticas industriais e de emprego, xa que a execución de proxectos na nosa comunidade contribuirá ao desenvolvemento industrial tal e como xa ocorreu coa implantación en Galicia das tecnoloxías renovables en terra.
Ao mesmo tempo, é importante indicar que Galicia considera prioritario o sector pesqueiro polo que calquera proposta de desenvolvemento de proxectos deberá tratar de compatibilizar o aproveitamento de ambos os recursos, así como a coexistencia de usos no medio mariño, tal e como se incide na planificación da Ordenación do Espazo Marítimo.
Entre novembro de 2012 e setembro de 2015, a Xunta de Galicia, a través do Instituto Enerxético de Galicia (Inega), desenvolveu o proxecto europeo EnergyMare (Programa Espazo Atlántico 2007-2013), do cal Inega foi líder.
O obxectivo foi analizar cal era a situación das enerxías mariñas: eólica mariña, undimotirz, mareomotriz, etc. e cales eran as posibilidades de aproveitamento dos recursos enerxéticos existentes na costa atlántica europea.
EnergyMare abordou a maioría dos retos aos que se enfrontan axentes, centros de investigación e empresas no ámbito das enerxías renovables mariñas: identificación das mellores solucións para avaliar o recurso, identificación de áreas potenciais para a xeración eléctrica, identificación das mellores tecnoloxías de produción enerxética renovable mariña, análise económica e normativa asociado ao seu desenvolvemento.
En concreto, en Galicia o proxecto permitiu:
- Caracterizar en detalle o potencial enerxético das enerxías mariñas no litoral galego.
- Coñecer o grao de madurez das tecnoloxías que aproveitan as enerxías do mar en Galicia.
- Avaliar que tecnoloxías se adaptan mellor ás características da costa galega.
- Analizar e coñecer a normativa vixente neste campo para superar posibles barreiras e favorecer a implantación destas tecnoloxías.
- Establecer un marco de cooperación internacional que permita a adaptación de sectores estratéxicos como o naval e o enerxético ao aproveitamento dos recursos enerxéticos mariños.
Por iso, estudouse toda a costa galega en función dos parámetros que condicionan a idoneidade de posibles localizacións para o desenvolvemento de proxectos renovables mariños. O estudo analizou o perímetro costeiro mediante ferramentas de análise xeoespacial e ponderáronse os distintos factores que puidesen afectar á idoneidade das zonas.
Os condicionantes estudados agrupáronse, nunha primeira fase, en técnicos e ambientais, tal e como se mostra a continuación.
División do mar territorial español no litoral galego en celas de 2 km x 2 km (tamaño de referencia), como paso previo á ponderación dos seguintes condicionantes:
- Potencial enerxético:
- Medición
- Modelización
- Afeccións ambientais e socioeconómicas:
- Biodiversidade e áreas protexidas.
- Recursos e actividades pesqueiras.
- Afección morfodinámica a praias.
- Patrimonio cultural.
- Seguridade ambiental.
- Afección á paisaxe.
- Posibilidades de fondeo de estruturas.
- Resposta de posibles colectivos afectados.
- Tráfico marítimo.
- Concesións de dominio público marítimo-terrestre.
- Deseño técnico dá zona:
- Batimetría
- Distancia á costa.
A caracterización da costa noroeste da Península Ibérica, e a posterior análise dos resultados obtidos, dividiuse nas dúas grandes fases que se resumen a continuación:
PRIMEIRA FASE
- División do mar territorial no litoral galego en celas de 2 km x 2 km.
- Avaliación do recurso enerxético en cada cela.
- Avaliación da afección de cada cela a elementos ambientais (LIC, ZEPA, zonas de baño, etc.).
- Exclusión das celas afectadas por calquera elemento protexido e/ou por praias.
- Definición das posibilidades de evacuación da futura electricidade xerada.
- Ponderación conxunta de todos os parámetros introducidos ata este punto na caracterización costeira.
SEGUNDA FASE
- Inclusión de novos condicionantes que afectarían a área experimental:
- Presenza de caladoiros.
No momento deste estudo non estaba en marcha a Ordenación do Espazo Marítimo nin a definición dos plans correspondentes a cada Demarcación, polo que, a posteriori, tívose en conta esa información, así como os datos incluídos no Sistema de Información sobre o Medio Mariño (InfoMAR), ferramenta xeoespacial deseñada por CEDEX (Centro de Estudos e Experimentación de Obras Públicas) para o Ministerio para a Transición Enerxética e o Reto Demográfico.